بازشناسی انتقادی و آسیب شناسی سیر «تمدن اسلامی» با رویکردی فرهنگی است. نویسنده در این اثر در پی بررسی نقادانه سیر تاریخی تمدن اسلامی با تمرکز بر جریان های فکری موثر بر شکل گیری مبانی فرهنگی تمدن اسلامی از جاهلیت تا آغاز دوره عباسی است. در فصل اول، مبانی نظری ای که در نگارش این پژوهش، مبنای عمل بوده بیان شده و در فصل دوم، دوره جاهلیت به عنوان محدوده ای که توسعه نبوی می بایست در این زمینه رشد نماید و الزامات و موانع آن محیط معرفی شده است. در فصل سوم دوره اول، شکل بندی مراحل نظری و شیوه های عملی زمینه سازی و بنیان گذاری مدنیت اسلامی و ویژگی ها و الگوی انسانی و اجتماعی آن و تقابل دو شیوه جامعه سازی جاهلی و دینی به رهبری قریش و رسول خدا(ع) تبیین شده است. فصل چهارم به چالش درون دینی بین اندیشه ولایت و امامت و فرهنگ جاهلی و فصل پنجم به دوره دوم، دوره تعامل و تقابل فرهنگ ها در ظرف شهرها و فرقه ها و فصل ششم به دوره سوم دوره تعامل و تداخل فرهنگی و شکل گیری علوم اسلامی اختصاص یافته است.