یکی از مشهورترین داستان هایی که در زمینه عیاران نوشته شده، داستان سمک عیار است. از نویسنده این داستان اطلاعات دقیقی در دست نیست. این کتاب به احتمال قوی نوشته فرامز بن خداداد بن عبدالله کاتب ارجانی است. این اثر مربوط به اواخر قرن ششم و یا قرن هفتم است. داستان کتاب درباره پادشاهی است به نام مرزبان شاه که در شام زندگی می کند. او پسری به نام خورشید شاه دارد که به چین و ماچین می رود و با سمک عیار آشنا می شود. در کتاب حاضر داستان های این کتاب به نثر روان برگردانده شده است.