شاید بتوان «تمدن» را بزرگ ترین سازه مفهومی دانست که اندیشیدن بدان، در سپهر فکری هر اندیش ورزی نیست؛ اما ملاحظه آرمان های رهبران جامعه اسلامی و نیز نظر داشت افق ترسیم شده برای نظام اسلامی ایران، حکایت از دست یافتنی شدن «تمدن عظیم اسلامی» دارد. پژوهش حاضر از سری بحث های فلسفه فقه است که به اجتهاد تمدّن ساز پرداخته است.