ساختار اصلی این کتاب، با استناد و الهام از خط روشنفکری موجود در اکثر آثار استاد علی صفایی حائری، خصوصاً کتاب های صراط، اندیشه من و مسئولیت و سازندگی و محتوای آن از مجموعه آثار استاد گردآوری شده است. خلاصه آنچه در این مجموعه به آن پرداخته شده است به شرح زیر است: با تأمل در آثار استاد صفایی، می توان به این برداشت رسید که نقطه آغازین اندیشه ایشان، مسئله نیاز و افتخار انسان است. راز این مطلب در این نهفته است که اصولاً حرکت عظیم انسان در طول حیات فردی، اجتماعی و تاریخی اش ریشه در نیازها دارد و این حرکت تا تعیین تمام نیازها، ادامه خواهد داشت.