تحقیقی درباره مبانی عرفان نظری و تاریخچه «عرفان» و «تصوف» و معرفی برخی از عرفای مشهور است. در این اثر نخست مبانی عرفان نظری مانند معرفت حق، رابطه مسایل توحیدی با شناخت انسان در عرفان، خصوصیات و ویژگی‎های انسان کامل، رابطه ثبوت با ولایت و امامت، شبهات مربوط به انسان کامل و انسان موحد مطرح شده و آرای قیصری در عرفان نظری بیان گردیده است. آنگاه تاریخچه‎ای از عرفان و تصوف از قرن دوم تا نهم هجری و پیدایش و گسترش آن ارایه شده و عرفای مشهوری مانند رابعه عدویه، ابوهاشم صوخی، سفیان ثوری، ابراهیم ادهم، داود طایی، ذالنون مصری، بایزید بسطامی، جنید بغدادی، منصور حلاج، شبلی، ابوالحسن خرقانی، باباطاهر همدانی، خواجه عبدالله انصاری، احمد غزالی، عین‎القضات همدانی، عطار نیشابوری، محیی‎الدین ابن عربی، صدرالدین قونوی، مولوی، شیخ محمود شبستری و حافظ شیرازی به صورت اجمالی معرفی شده و خصوصیات مکاتب تصوف و عرفان بیان شده است.