این کتاب تلاشی است به منظور بازسازی و بررسی تاریخ خط مشی سیاسی جناح چپ در ایران و پیشینه‌های روسی ـ قفقازی آن در دوره‌ی انقلاب مشروطیت ایران، یعنی هنگامی که برای نخستین بار ریشه گرفت و رشد کرد. هم‌چنین تاریخ سال‌های شکل‌گیری جنبش سوسیالیستی در این کشور بین انقلاب نخست روسیه در 1905 (1248 ش) است که طی آن ایران برای نخستین بار تحت تاثیر سازمان یافته‌ی ـ مارکسیسم روسی قرار گرفت، و رژیم مشروطه‌ ایران با سرنیزه‌های تزاری و در سایه‌ی حمایت دولت بریتانیا در پایان 1911 (نیمه‌ دوم 1290 ش) سرکوب شد. این رخداد تاثیری ماندگار بر تحولات بعدی خط مشی سیاسی چپی‌ها در ایران برجای گذاشت. در کتاب آمده است: “خسرو شاکری، در این اثر، ریشه‌های جنبش ملی و دموکراتیکی را که در آغاز قرن بیستم پدید آمد، می‌کاود. پیشینه‌ آن در نخستین دهه‌های قرن نوزدهم ردیابی می‌شود، یعنی در زمانی که پیامدهای فشارهای توامان روسیه و انگلیس برای وارد کردن ایران به بازار جهانی، این کشور را دچار آشفتگی ساخته بود. البته کشور نه اشغال شد و نه مستعمره، اما اقتدار دولت سست شد و بالاتر از همه، تعادل اجتماعی اقتصادی کشور به هم خورد که به خانه خرابی تعدادی از صنف‌های سنتی انجامید. این بحران، که در سراسر قرن نوزدهم ادامه یافت باعث مهاجرت گسترده‌ی دهقانان و پیشه‌وران از هستی ساقط شده به قفقاز شد… مهاجران ایرانی در دوره‌ حکومت تزاری، پایه‌گذار یک جنبش سوسیالیستی و نه لزوما مارکسیستی شدند که پایه‌های زندگی سیاسی سنتی را در ایران به لرزه درآورد”.