بسیاری از مشکلات موجود اجتماعی مانند طلاق، سوء مصرف مواد، فرار از خانه و مدرسه، کودک‌آزاری، مشاجره‌های خشونت‌بار همسران که گاهی به حمله‌های فیزیکی و آسیب‌های بدنی منجر می‌شود، نه تنها سلامت اعضای خانواده، بلکه سلامت و بهداشت روانی کل جامعه را نیز تهدید می‌کنند. تشخیص اختلال‌های روانی و شخصیتی احتمالی مراجعان و مشکلات آنان در روابط میان‌فردی به ویژه مشکلات با افراد خانواده، در فرایند مشاوره، درمان روان‌شناختی نقش مهمی را ایفا می‌کند. علاوه بر مصاحبه‌های بالینی و مشاوره‌ای و گردآوری اطلاعات از سایر منابع مربوط به مشکل، همچنین استفاده از انواع آزمون‌های روان‌شناختی استاندارد و منطبق با فرهنگ جامعه ضرورت دارد. در اثر حاضر برخی از آزمون‌های رایج و معتبر برای استفاده در فرایند تشخیص و خانواده‌درمانی به گونة روشن و با بیانی ساده معرفی شده‌اند. آزمون‌هایی مانند آزمون 16 عامل کتل MMPI-2, MMPI, 16PF، آزمون‌ میلون (MCMI)، آزمون رورشاخ و بسیاری دیگر از پرسش‌نامه‌هایی که در موقعیت خانواده‌ درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، توصیف شده‌اند. همراه با توصیف این آزمون‌ها و پرسش‌نامه‌ها، مثال‌های عملی به صورت مطالعات موردی مطرح شده‌اند.