این کتاب، کوششی برای بررسی کوتاه تاریخ ادبیات داستانی معاصر ایران است. در این کتاب، گزارش تاریخی جریان‌ها به دلیل وابستگی صعود و افول گونه‌های ادبی به تحولات سیاسی، سودمندتر از دیگر رویکردها دانسته شده و بیشتر از نویسندگان صاحب صناعتی یادشده که بر سنت داستان‌نویسی فارسی تأثیر گذاشته‌اند. تأکید بیشتر کتاب بر رمان به دلیل غالب بودن این قالب در میان تمامی اشکال ادبی روزگار است. در تحلیل رمان هم بر دو گرایش مرتبط با ادبیات تکیه شده و از برخی ابزارهای آن‌ها در حد مقدور یکی روایت‌شناسی و دیگری جامعه‌شناسی ادبیات استفاده شده است؛ اولی جنبه‌های شکلی و دومی جنبه‌های محتوایی تحلیل را پوشش می‌دهند. اولی بیشتر به سراغ ساختار پیرنگ می‌رود و دومی بیشتر با کُنش اجتماعی شخصیت در پیرنگ سرو‌کار دارد؛ دو سازه‌ای که وجه اصلی تمایز رمان را با قصه و سایر شکل‌های روایی مشخص می‌كند. در روایت‌شناسی بیشتر از رویکردهای شناخته‌شده‌ي روایت‌شناسان ساختارگرا بهره گرفته شده و در جامعه‌شناسی ادبیات به کاربردی ساده از مفهوم «قهرمان مسئله‌دار» از منظر «گئورگ لوکاچ» و «لوسین گلدمن» – فارغ از پیچیدگی‌های آن‌ها – پرداخته شده است.