«ارنست نولته»، اندیشمند و تاریخ‌نگار جنجالی آلمانی، پس از نیم‌قرن کار نظری و انتشـار کتـاب‌هـایی ستـرگ دربـاره فاشیسم، مارکسیسم، فلسفه تـاریخ و تاریخ‌اندیشی، در دهه هشتاد عمر خود به «اسلام‌گرایی» روی آورد و نتیجه پژوهش‌هایش را در کتاب «اسلام‌گرایی: سومین جنبش مقاومت رادیکال» گرد آورد. بیراه نیست اگر بگوییم ما ایرانی‌ها مخاطب اصلی این کتابیم؛ مایی که کشورمان پرچم‌دار اسلام‌گرایی سیاسی در خاورمیانه شد و در پی انقلاب سال 1357نخستین حکومت اسلامی تمام‌عیار را برپا کردیم. به همین دلیل تمام مباحث کتاب برای خواننده ایرانی جذاب است؛ به‌ویژه آنجا که درباره خود ایران سخن به میان می‌آید: از ناصرالدین شاه و سیدجمال‌الدین اسدآبادی تا پهلوی‌ها، از دکتر علی شریعتی تا آیت‌الله خمینی. نظریه اصلی کتاب در عنوانش آمده است: «اسلام‌گرایی، سومین جنبش مقاومت رادیکال در تاریخ معاصر» معرفی می‌شود. اما فارغ از اینکه نولته در اثبات این نظریه چقدر موفق بوده است، کتاب سرشار از نکته‌سنجی‌ها و سرنخ‌هایی برای مطالعات تطبیقی درباره کشورها و جنبش‌های اسلامی است و بدین‌سان افق‌های جدیدی را به روی فهم تاریخی ما ایرانی‌ها می‌گشاید. ما با مطالعه این اثر، از آن رویکرد معیوبی که می‌خواهد تاریخ را فقط براساس سرنوشت ملی درک کند، رها می‌شویم و در گستره‌ای فراملی و چندلایه و درنهایت در دایره‌ای به شعاع کل جهان به تاریخ‌مان می‌نگریم و از این رهگذر، دریچه‌های تاریخ‌اندیشانه جدیدی به رویمان گشوده می‌شود.