با وجود اهمیت عقل و بار معنایی مثبت آن، امروز در اینکه کدام جامعه و کدام الگوی زندگی عقلانی است، اختلاف وجود دارد. الگوی مدرنیته، که بر بام عقلانیت نشسته، سایر الگو‌های زندگی را «افسون‌زده» و غیرعقلانی ارزیابی می‌کند. در عین حال در درون گفتمان مدرنیته اجماع وجود ندارد؛ از این‌رو، در باب عقلانیت مفاهیم زیادی تولید شده است که هر کدام در صدد رفع کاستی‌های دیگر مفاهیم است. «هابرماس»، به ‌عنوان اخیرترین فیلسوف مشهور مدرن، مدرنیته متأخر را، همانند «وبر»، گرفتار عقلانیت صوری می‌داند و به عبارتی آن را ناعقلانی ارزیابی می‌کند و معتقد است که برای خروج از ناعقلانیت، عقلانیتِ ارتباطی باید جایگزین عقلانیتِ صوری شود. حال سؤال این است، آیا عقلانیتِ ارتباطی برساخته‌ي هابرماس، می‌تواند الگوی مطلوبی برای جوامع اسلامی باشد؟ نویسنده در این کتاب به این پرسش پاسخ می‌دهد.