در این اثر تلاش شده تا مبانی، اصول، اهداف، روش ها و آثار اختصاصی یا قابل ارتباط به دو حیطه تربیت اعتقادی و تربیت معنوی با توجه به آموزه های دینی، خصوصا با تکیه بر آیات قرآن کریم و تفاسیر آن ها، مورد بررسی قرار گیرد. از آن جایی که موضوع این کتاب تنها همین دو حیطه از تربیت است، لذا تمام زیرعنوان ها، پژوهش و نگارش با همین نگاه انجام شده و نگارنده، طرح مباحث عام را خارج از مسئولیت این نوشته دانسته است. وی در فصل مربوط به مبانی تربیت اعتقادی، به مواردی مانند عقل، فطرت و اختیار اشاره نموده و اصلاح عقیده و اعتقاد به کمال توحید و حق مطلق را از اهداف آن به شمار آورده است، اصولی مانند عقل مداری، توحیدمداری، پرهیز از تحمیل، زمان شناسی و مراعات نفس و حفاظت از آن نیز ، در این زمینه مورد بحث واقع شده و از روش ها و آثار این نوع از تربیت نیز، سخن به میان آمده است. در تربیت معنوی نیز همین عناوین مورد توجه قرار گرفته و مواردی مانند: نفس و روح، کرامت ذاتی، تقوای فطری، محبت خدا و ایمان به او، وجود مرگ و قیامت، به عنوان مبانی و مواردی مانند فطرت محوری، توجه دادن به آثار معنویت گرایی و تبیین اهداف آفرینش و تاکید بر معنوی بودن آن، به عنوان اصول تربیت معنوی، بیان گردیده است.