“الکساندر خودزکو (خوچکو) دانشمند ایران شناس لهستانی در این اثر، سرزمین گیلان را مقارن نیمه ی اول قرن نوزدهم مشاهده کرده و آگاهی خود را درباره ی این سرزمین به رشته ی تحریر درآورده است. آغاز این کتاب درباره ی وجه تسمیه، حد و مرزها و تقسیمات اداری ایالت گیلان (شامل کرگانرود، اسالم، گسکر، فومن، رشت، لاهیجان و رانکوه) است. در بخش دیگر کتاب به تاریخ گیلان بر اساس روایات مورخان اشارتی شده است. بخش سوم (چشم اندازهایی از سرزمین گیلان) به معرفی آبادی ها، رودخانه ها و راه ها اختصاص دارد. معرفی ساکنان گیلان (جمعیت، زبان، مذهب، قوای نظامی)، تولیدات طبیعی (پرورش نوغان، صید، کشت زیتون و روغن کشی)، تولیدات کارخانه ای، پول اوزان و مقادیر و تجارت مطالب بعدی کتاب هستند.