در این کتاب، جغرافیای تاریخی ایران و مسائل مربوط به رابطه انسان و محیط از منابع تاریخی و جغرافیایی گذشته استخراج، بحث و بررسی شده است .در بخش اول کتاب طی سه فصل ابتدا برخی مفاهیم تعریف شده، سپس مقوله((اثرات و روابط متقابل تاریخ و جغرافیا)) مطرح گردیده، آن گاه((عوامل موثر در روابط انسان و محیط در سرزمین ایران)) ارزیابی شده اند .بخش دوم کتاب این موضوعات را در بردارد :((جغرافیای تاریخی اقوام قبل از آریایی در فلات ایران(هزاره پانزدهم تا هزاره دوم قبل از میلاد))) و ((جغرافیای تاریخی ایران پیش از اسلام(آغاز هزاره دوم قبل از میلاد تا نیمه دوم قرن هفتم میلادی))) .در فصل اخیر ویژگی های جغرافیای تاریخی ایران پس از مهاجرت آریایی ها به فلات ایران، ـ برحسب مقاطع تاریخی حکومت های سلسله های مختلف تا دوره ساسانی ـ بررسی می شود .در بخش سوم نیز((جغرافیای تاریخی ایران بعد از اسلام(نیمه دوم قرن هفتم تا نیمه اول قرن بیستم)))، به ترتیب دوره های تاریخی پس از اسلام تا دوره قاجاریه تشریح شده است .خلاصه ای از گذشته نواحی و شهرهای کهن و مناطق با سابقه ایران با تاکید بر نظر جغرافیدانان اسلامی موضوع فصل هفتم کتاب است که به صورت((ضمیمه)) در بخش چهارم آمده است .صفحات پایانی کتاب نیز به نتیجه گیری و فهرست منابع فارسی اختصاص یافته است .