کتاب حاضر، پژوهشي است که در آن نگارنده با رويکردي تاريخي، جريان‌هاي فرهنگي ايران در دوره پهلوي دوم، سير تحولات و چگونگي کانوني شدن آن‌ها را مورد بررسي و تحليل قرار داده است. نگارنده تشريح مي‌کند که جريان فرهنگي منظومه نسبتاً منسجمي از باورها، ارزش‌ها، عقايد، سبک‌هاي زندگي، هنر، دانش‌ها و انديشه‌هايي است که پذيرش عمومي مي‌يابند و به نيرويي اجتماعي- سياسي مبدل مي‌شوند. در عصر سنت، فرهنگ ايراني نه در قالب جريان‌هاي متضاد يا متفاوت از هم، بلکه در قالب کليتي قرار داشت که باوجود داشتن گرايش‌هاي متعدد، به لحاظ چهارچوب و مؤلفه‌هاي تشکيل‌دهنده، بين آن‌ها تفاوت بنيادين نبود و در درون اين کليت، عوامل همگرايي و انسجام بر عوامل واگرايي برتري داشت.