“انسان چیست و زندگی او از چه ویژگی‌هایی برخوردار است؟” فیلسوفان، نویسندگان از جمله شاعران، نمایش‌نامه‌نویسان و داستان‌سرایان، پاسخ‌های گوناگونی را درباره‌ی این سوال بیان کرده و هریک دیدگاه‌ها و نظریات خویش را مطرح نموده‌اند. مجموعه‌ی سه جلدی حاضر به معرفی برخی از داستان‌سرایان برجسته‌ی جهان و آثار آنان و نیز نشریات این نویسندگان درباره‌ی چیستی و زندگی انسان است. کتاب حاضر جلد نخست از این مجموعه است که به معرفی آثار نویسندگان ایرانی اختصاص دارد. در این مجلد نگارنده نخست به اجمال مکتب‌های ادبی ایران و جهان را معرفی می‌کند و سپس به بیان داستان‌ها می‌پردازد. معیار انتخاب داستان‌ها، محتوای فلسفی اثر و نیز استقلال مردم از آن بوده است. برای معرفی هر داستان‌سرا، سه بخش زندگی‌نامه، ویژگی‌های ادبی و فهرست آثار ادبی و برای معرفی هر داستان خلاصه‌ی داستان، تفسیرها و نقدهای مربوط به آن و نمونه‌هایی از متن داستان عرضه شده است. عناوین برخی داستان‌ها عبارت‌اند از: شاهنامه/ ابوالقاسم فردوسی؛ حسنک وزیر/ ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی؛ قصه‌ی عشق/ امیرخسرو دهلوی؛ فارسی شکر است/ محمدعلی جمالزاده؛ داش آکل/ صادق هدایت؛ ماهی سیاه کوچولو/ صمد بهرنگی؛ و نوبت عاشقی/ محسن مخملباف.