روشنگری در مقام پیشروی تفکر در عام ترین مفهوم آن، همواره کوشیده است تا آدمیان را از قیدوبند ترس رها و حاکمیت و سروری آنان را برقرار سازد. بااین حال، کره خاک که اکنون به تمامی روشن گشته است، از درخشش ظفرمند فاجعه تابناک است. همین جمله نخست را می توان خلاصه ای از کل کتاب، به خصوص فصل اول آن، دانست. دغدغه اصلی آدورنو و هورکهایمر ایستادن در درون شکاف ها و حفره هایی است که در کلیت آن چیزهایی بسته است که روشنگری در گریز از آن ها تلاش می کند. نام کتاب به خوبی بیانگر رویکرد نویسندگان آن است: نشان دادن دیالکتیکی که در درون روشنگری اتفاق می افتد و نتیجه آن، رسیدن به جایی است که نقطه مقابل تمام آرمان های روشنگری است، نقطه ای که مشخص می شود روشنگری درست به همان چیزهایی ختم شده که ادعای گریز از آن ها را داشت.