مسلم بن عقیل، در کانون دانش و تقوا و در خانه وحی پرورش یافت؛ عمویش امیرالمؤمنین، با نبوغ و علم گسترده اش او را تربیت نمود، پیوسته با امام حسن و امام حسین، سرور جوانان اهل بهشت همراه بود و از رفتار آن ها تأثیر پذیرفت با شخصیت مثالی شان در اعماق دل و جان وی نقش بست. ارتباط او با سرور آزادگان جهان، امام حسین تنگاتنگ بود و نزد حضرت بر دیگر پسران خاندان هاشمی برتری داشت. از این رو وی را برای انجام این عملیات انقلابی بر ضد حکومت اموی به جای خود برگزید. ایمان به خدای متعال، شجاعت، مناعت طبع و پایبندی به ارزش های ناب اسلامی، از خصوصیات ذاتی مسلم بود و ایمان عمیق وی بود که باعث شد امام حسین وی را به عنوان جانشین خود انتخاب کند تا رسالت او را تبلیغ نماید.