کتاب حاضر مشتمل بر برگردان فارسی چهار درس گفتار می باشد که «گرارد ونیولی» ـ ایران شناس ایتالیایی ـ به تاریخ 15، 19، 22 و 29 آوریل 1983م ارائه داده است. وی در این مطالعه به بازسازی تاریخ دین زرتشتی پرداخته و در این مسیر پیدایش دین زرتشتی و نخستین مرحلة گسترش آن، مسئلة دین ایرانیان در عهد هخامنشی و جدال میان آیین مانوی و مزدایی را در عهد نخستین پادشاهان ساسانی بررسی کرده است.