آزادی بیان، بخش مهمی از آزادی‌های اساسی مردم است که با رویکردهای معرفتی، تجربه گرایی، عقل‌گرایی و مبتنی بر رویکرد حکیمانه الهی، قابل بررسی است. این آزادی و حدود استثنائات آن، بر اساس مبانی مختلفی اعم از فلسفی و حکمی قابل بررسی بوده و نظام های حقوقی از جمله، نظام فقهی و حقوقی ایران تلاش نموده است تا جایگاه مناسب حقوقی آن را بیابد. افزون بر این، برای یافتن نسبت دولت با چنین حقی، به بررسی الگوهای حمایت دولت از حقوق پرداخته و بر اساس مبانی فقهی و حقوقی، حدود استثنائات آن را بیان کرده است.