بورس اوراق بهادار به عنوان مهم ترین نماد متشکل بازار سرمایۀ هر کشور، پس اندازهای ریز و درشت، کوتاه مدت و بلند مدت جامعه را جذب کرده و به سمت طرح های مفید و مولد اقتصادی هدایت می کند. بدیهی است هرچه ابزارهای مالی مورد استفاده در این بازار، تنوع بیش تری داشته باشد که بتوانند به اهداف، سلیقه ها و روحیات متنوع صاحبان پس انداز و متقاضیان وجوه، پاسخ مثبت دهند، زمینۀ مشارکت افراد بیش تری را فراهم کرده و موجب رونق بیش تر اقتصاد خواهند شد. بر این اساس، طراحان و شرکت کنندگان در بازارهای مالی می کوشند با نوآوری، به تنوع ابزارهای مالی بیفزایند؛ به طوری که امروزه صدها بازار و شیوه برای تجهیز و تخصیص منابع مالی وجود دارد. از آن جا که مبدا چنین نگرشی کشورهای غربی بوده، بنابراین بر اساس مبانی ارزش و حقوقی آنان است که در مواردی با مبانی ارزشی و حقوقی اسلام سازگار نیستند. تحقیق حاضر گامی در راستای بررسی فقهی و اقتصادی مهم ترین ابزارهای مالی تامین منابع در بازارهای سرمایه به ویژه بازار سرمایۀ ایران یعنی ابزارهای مالی متعارف چون اوراق قرضه، اوراق سهام عادی، اوراق سهام ممتاز؛ و ابزارهای مالی جدید اصکوک، چون اوراق قرض الحسنه، مرابحه، اجاره، منفعت، مشارکت، مضاربه، مزارعه، و مساقات است که در سه بخش به چاپ رسیده است: مبانی نظری، ابزارهای مالی، ابزارهای مالی متعارف (سنتی)؛ و ابزارهای مالی جدید.