مجموعه ی حاضر، شامل گزین گویه های نگارنده است که در بخش نخست، با تفکر مابعدالطبیعی، سر و کار دارد. او “مابعدالطبیعه” را پدیده ای می داند که باید شناخت نه مجموعه ای از احتجاجات که ذهن را باید به آن درگیر کرد. همین رویکرد در زمینه ی اخلاقیات در بخش دوم (تاریخ احساسات اخلاقی)، نخستین تلاش نیچه برای رسیدن به آن چه “تبار شناسی اخلاق” نامیده؛ در مورد دین در بخش سوم (حیات دینی) و در مورد هنر در بخش چهارم (نفوس هنرمندان و نویسندگان) دیده می شود. در هر یک از این موارد، نیچه پیشنهاد می کند که این امور ظاهرا متعالی را هم چون پدیده هایی انسانی ـ تجارب و فعالیت های آدمیان ـ قلمداد کنیم و بپرسیم هنگامی که این امور در حیات انسانی به وقوع می پیوندد، چه پیش می آید و به جای تعالی آن ها این گمان را پیش فرض بگیریم که ظاهر متعالی آن ها فریبنده است. در چهار فصل بعدی، “نیچه” توجهش را به قلمرو روابط و گونه های فرهنگی و اجتماعی و پیوندهای شخصی، معطوف می کند. این التفات، بیشتر متوجه فرهنگ است و نه هنر و ادبیات و او تلاش می کند در بخش پنجم، فرهنگ را به دقت، بررسی کند. نهادها و روابط اجتماعی، مرحله ی منطقی بعدی است، بخش ششم (انسان در جامعه) و پس از آن مسائل خانوادگی “زن و کودک” و حیات سیاسی “نگاهی به دولت”، مطرح می شود. اگر در چهار بخش نخست، “نیچه”، مسائلی را ارزیابی می کند که از نوعی معنای متعالی برخوردار است و “هگل”، قلمرو آن ها را گستره ی “روحانیت مطلق” می دانست، در این جا اموری را ارزیابی می کند که آن چه را “هگل”، “حیات یک ملت “در سطح روحانیت عینی”، نامیده بود، محقق می سازند. این ها نیز در زمره ی مسائلی عمده هستند که عموما انسانیت و معنا و ارزش انسانی ما بر اساس آن ها تصور می شود.