ایدئولوژی آلمان که یکی از نخستین آفریده های اندیشه تئوریک کارل مارکس و فریدریش انگلس است، حاوی احکام بنیادین و تحلیل های داهیانه از تاریخ، یا به سخن آنان اقتصاد در حال عمل است که در آن برای نخستین بار استنباط ماتریالیستی تاریخ عرضه می شود. ایدئولوژی آلمانی علاوه بر توضیح اساسی ترین اصول ماتریالیسم تاریخی، یک دائره المعارف کامل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و هنری است که در آن جوانب مختلف زندگی اجتماعی به تصویر و نقد کشیده می شود و خطوط کلی جامعه آینده ترسیم می شود.