در فضای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به وجود آمده در جامعه پس از دوم خرداد مقولاتی هم چون جامعه ی مدنی، دموکراسی، حقوق بشر و… مطرح شده است. بنابراین، ضرورت تحلیل و بررسی مبانی نظری و تئوریک این مباحث بر اهل نظر پوشیده نیست. بر این اساس در کتاب حاضر، بررسی و تبیین مبانی نظری دو مفهوم آزادی و قانون، که از مولفه های کلیدی مقولات مذکور هستند، در گستره ی اندیشه ی امام خمینی، جان لاک و منتسکیو مدنظر قرار گرفته شده است. هم چنین وجوه اختلاف و اشتراک آرای این اندیشمندان در خصوص آزادی و قانون بیان شده است. نکته ی مهم در پژوهش حاضر این است که مهم ترین نقطه ی مشترک میان اندیشه ی امام، لاک و منتسکیو بحث انسان شناسی و شان مادی و دنیوی انسان است و این امر می تواند کلید گشایش باب تفاهم و گفت وگو میان دو نظام فکری غرب و اسلام تلقی شود.