در این کتاب پس از بیان مقدمه ای درباره ی “اقبال” نوشته ی “دکتر باستانی پاریزی” و نیز شرح زندگانی “حسن پیرنیا”، اوضاع تاریخی ایران قبل از اسلام و ایران بعد از اسلام (از آغاز تا انقراض قاجاریه) به طور مفصل بررسی می گردد. این دوره های تاریخی عبارت اند از: ایران قدیم، دوره های مادها، دوره ی اول پارسی ها، دوره ی مقدونی و یونانی اسکندر و سلوکی ها، پارتی ها، دوره ی دوم پارسی ها، دوره ی تاریخ اسلام (عربستان و قوم عرب، ظهور اسلام، خلفای راشدین، خلفای اموی، خلافت بنی عباس)، دوره ی تاریخ ایران پس از اسلام (شامل دوره های طاهریان و علویان طبرستان، دیالمه ی آل زیار، دیالمه ی آل بویه، صفاریان، سامانیان، غزنویان، سلاطین غور، سلاطین سلجوقی، اتابکان و خوارزمشاهان)، دوره های استیلای مغول، جانشینان چنگیز تا ایام فرماندهی هولاگو، لشکرکشی هولاگو به ایران و انقراض خلافت عباسی، سلاطین مغول ایران با ایلخانان، ایلخانان مسلمان، دوره ی فتوحات میان دوره ی ایلخانی و دوره ی تیموری، ظهور امیر تیمور و تشکیل سلسله ی گورکانیان، جانشینان تیمور، ترکمانان قراقویونلو، دوره ی شاه عباس بزرگ، صفویان، افشاریه، زندیه، قاجاریه، و دوره ی مشروطیت.