کتاب حاضر به عنوان متن درسی برای درس تاریخ فاطمیان و حمدانیان در رشتة تاریخ تألیف شده است. فاطمیان و حمدانیان از دولت‌های مهمّ شیعه در سده‌های میانه بودند. در این اثر اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این دو دولت شیعی در دو بخش معرّفی شده است. در بخش نخست طی هشت فصل تاریخ خلفای فاطمی آمده است. موضوعاتی چون: تاریخ خلفای فاطمی از آغاز تا تشکیل خلافت، خلافت فاطمیان در آفریقا و مغرب، خلافت فاطمیان در مصر، تشکیلات سیاسی ـ دیوانی و دعوت فاطمیان و … در این بخش مورد مطالعه قرارگرفته است. در بخش دوم به تاریخ حمدانیان پرداخته شده و طی چهار فصل، دربارة حمدانیان موصل، حمدانیان حلب و اوضاع مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی حمدانیان مطالبی ذکر شده است.