مطالب این کتاب در سه بخش سامان یافته است .بخش نخست شامل نکاتی است درباره سنت های ارگانیسیسم و تکامل گرایی در نظریه توسعه گرایی، نیز اصول مسلمی که این سنت ها بر آن بنا شده اند .از جمله این اصول عبارت اند از :تغییر به مثابه جریانی هم شکل و چند کاره و به منزله حرکتی به سوی دموکراسی نمایندگی، گسترش و انتشار نقش های صنعتی و یک مفهوم غربی از زمان .در بخش دوم نظریه های تاریخی و جامعه شناسی ـ در باب شکل گیری دولت های جدید، تغییر شکل امپراتوری ها، تولد یا استحاله، رژیم های سیاسی و نظام های حزبی و انقلاب ها ـ تشریح شده است . بخش سوم متضمن بررسی شرایطی تاریخی است که در آن اروپا به توسعه سیاسی دست یافته ;همچنین جریان هایی که در بازسازی یا تخریب ملت ها، دولت ها و نظام های سیاسی در غرب موثر بوده اند .