با پیدایش نگرش‌های نوین به دین در سال‌های (1340-1350) و انقلابی که به‌نام اسلام رخ داد، بحث جدیدی در مورد روابط میان دین و تجدد در ایران گشوده شد. پرسش اساسی این است که توسعه و گسترش این نگرش‌ها در مقابل روند تحولات جامعه قرار گرفته و يا برعکس نتیجه منطقی این تحولات است؟ برای پاسخگویی به این پرسش، نویسنده پس از بررسی مختصر مفاهیم ایدئولوژی، اتوپیا، دین و اسطوره، سه نوع دین‌داری (ابزاری، ایدئولوژیک و فقهی – سیاسی) را بررسی کرده و سپس، نتیجه گرفته که در انقلاب ایران، پدیده ایدئولوژی کردن دین نقش مهمی در روند سکولاریزه کردن جامعه داشته است.