منطقة آسیای مرکزی و قفقاز از عهد باستان، حلقة اتّصال فرهنگی و اقتصادی اروپا و آسیا محسوب می شد. هویت اسلامی کشورهای این منطقه پس از 180 سال اشغال و مبارزه با بلشویک های روس، هرچند دچار آسیب هایی شد، امّا با این وجود بسیاری از باورها، اعتقادات و رسوم مذهبی همچنان حفظ ماند. کتاب سوم «جهان اسلام» مربوط به کشورهای مسلمان نشین حوزة آسیای مرکزی و قفقاز، شامل آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان است. در حال حاضر، این کشورها مانند دیگر کشورهای مسلمان منطقه عضو سازمان کنفرانس اسلامی هستند و در مناسبات جهان اسلام به صورت فعّالی نقش آفرینی می کنند. مطالعة آیندة روابط این کشورها و نقش آن ها در مناسبات منطقه ای و جهانی، اهمّیت فراوانی دارد. از این رو، مؤسّسة آینده پژوهی جهان اسلام بخشی از مطالعات خود را به این کشورها اختصاص داده است.