کتاب حاضر مجموعه ای از شانزده مقاله است که در سال های 1381 تا 1387 در کتاب ها، مجلات و روزنامه ها به چاپ رسیده اند و موضوع محوری آنها آرزومندی شخصیت، منش و زندگی عقلانی و معنوی است. نویسنده در بخش نخست مقالاتی با محوریت عقلانیت را در اختیار خواننده قرار داده است که برخی از عنوان های مقالات عبارت اند از: اولویت فلسفه بر دموکراسی؛ فلسفه: بازنگری فهم عرفی؛ وضع نقد و پژوهش در ایران: هست ها و بایدها؛ گستره و مرزهای فلسفة دین؛ ملاک حقانیت هر دین؛ پیش فرض های اسلامی کردن علوم؛ آنسلم قدیس در جست وجوی خدا یا اثبات وجود خدا و یادداشتی بر «اعلامیة نود و پنج ماده ای لوتر». بخش دوم کتاب مشتمل است بر جستارهایی در معنویت که عنوان های مقالات بدین قرار است: جایگاه آیرس مرداک در اخلاق شناسی روزگار ما؛ تخیل آری، توهم نه؛ در باب ضرورت نقد اخلاقی؛ مسیحیت از منظر سیمون وی؛ عقلانیت، معنویت و روشنفکری؛ معنویت و آزادی؛ طرح واره ای برای بازیابی جهانگری مولانا و چراغ روشن خاموشی.