فقه، نظام نامة ادارة جامعه و برنامة زندگی انسان در عرصه های مختلف است. فقه شیعه مراحل بسیاری را طی کرده و دست آوردهای گران قدری دارد؛ امّا دامنة این تفقّه به عرصه های خاصّی محدود مانده و تمامی عرصه های حیات آدمی را دربرنگرفته است. نگارنده در این پژوهش، تفقّه را به حوزة احکام محدود نکرده و تلاش کرده تا گامی به سوی شکل گیری فقه الاخلاق بردارد. براین اساس، ابتدا تصویری از فقه و تفقّه و ریشه ها و جلوه ها و روش های آن ترسیم شده و عرصه های فعّال و مغفول آن تبیین شده و سپس، از «اصول» به عنوان روش استنباط فقهی گفت وگو شده و پس از تعیین چارچوب موجود آن، بیانی تازه و متناسب با نیازهای امروز ارائه شده است. در بخش پایانی نیز، پیشینه، عرصه ها، مصادر و منابع، نقش علم رجال و شیوة تحقیق در این حیطه و مهم ترین مسائل حوزة فقه اخلاق مورد توجّه قرارگرفته است.