نظام کنترل اجتماعی اسلام و مختصات و ویژگی های آن موضوعی است که در کتاب مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور ضرورت و الزامات نظام سازی در جامعه دینی مطرح شده و به تضمین حیات طیبه به عنوان غایت نظام کنترل اجتماعی اسلام، اشاره گردیده است. همچنین مبانی انسان شناختی، هستی شناختی و معرفت شناختی نظام کنترل اجتماعی، موضوع دیگری است که جایگاه محوری در تبیین مختصات نظام نظارتی اسلام دارد و این نظام را از دیگر نظام های اجتماعی که مبتنی بر وحی نیستند، متمایز می سازد. نظام سازی در جامعه دینی تابعی از فهم درست از حقیقت انسان و نظام هستی و نحوه ارتباط میان آن هاست. خدامحوری و آفریده بودن جهان هستی، ایمان به قضا و قدر الهی، احسن بودن، پیوستگی و وحدت نظام هستی ارکان محوری هستی شناسی در نظام کنترل اجتماعی اسلام هستند. مقتضیات و موانع تحقق نظام کنترل اجتماعی اسلام نیز در این پژوهش، مورد بررسی قرار گرفته اند. سرمایه اجتماعی، همبستگی اجتماعی و عدالت اجتماعی براساس الفت و اخوتی که خداوند در میان جامعه دینی قرار داده است، مهم ترین ظرفیت های موجود نظام کنترل اجتماعی اسلام هستند. همچنین فاصله گیری از فطرت، تحول در نظام ارزش ها و انتظار نادرست از دین، موانعی هستند که می توانند موجب ناکارآمدی نظام کنترل اجتماعی گردند. هدف از این مطالعه، تبیین نظام کنترل اجتماعی اسلام و مبانی آن، معرفی ظرفیت های نظارت در جامعه دینی و طرح بایسته های تحقق نظارت اجتماعی است که با مراجعه به منابع دینی و با روش توصیفی و تحلیلی، انجام شده است.