نویسنده‌ی رساله‌ی پیش رو، “میرزا یوسف‌خان مستشارالدوله”، سعی بر آن داشته به علل عقب‌افتادگی جامعه‌ی ایرانی از پیشرفت و توسعه بپردازد. او در این مرحله گامی نیز فراتر نهاده و چاره‌ای و مفری برای جامعه‌ی در بند استبداد و توسعه‌نیافته‌ی خویش اندیشیده است. وی از زبان هاتفی غیبی ترقیات و پیشرفت ممالک دیگر را از وجود یک کلمه می‌داند و رساله‌ی “یک کلمه”‌ی او در شرح و بیان همان یک کلمه است: قانون. در این نوشتار به روشنی اندیشه‌ی قانون اساسی و تشکیل مجلس شورا آشکار است و از این‌رو است که رساله‌ی “یک کلمه” را در شمار پیشگامان نظری اندیشه‌ی مشروطه‌خواهی می‌توان آورد. مستشارالدوله در یک کلمه‌اش نه تنها می‌کوشد تا قوانین یا به اصطلاح خویش کودهای فرانسه را ـ به عنوان قوانین مدنی ـ با قوانین اسلام مطابقت دهد؛ بلکه سر آشکار کردن آن را دارد که میان این دوگونه قانون ـ شرعی و عرفی ـ هیچ مغایرتی نیست و قوانین اسلام، قوانین مدنی مدرنی را نیز شامل می‌شود. او در بخشی از مقاله‌اش می‌نویسد: حال اگر به مشتملات کودهای فرانسه و سایر دول متمدنه عطف نظر کنیم، خواهید دید که تداول افکار امم و تجارب اقوام عالم چگونه مصدق شریعت اسلام اتفاق افتاده و خواهید فهمید که آن‌چه قانون خوب در فرنگستان هست و ملل آن‌جا به واسطه‌ی عمل کردن به آن خود را به اعلی درجه‌ی ترقی رسانیده‌اند پیغمبر شما هزار و دویست و هشتاد سال قبل از این برای ملت اسلام معین و برقرار نموده”. و این همانی است که گروندگان جنبش روشنفکری مذهبی در ایران معاصر در پی آن هستند.