نظریه های حافظه هم ساختار و هم فرایندهای آن را مورد بررسی قرار می دهند. منظور از ساختار، شیوه ی سازمان بندی سیستم حافظه و منظور از فرآیند، فعالیت هایی است که در نظام حافظه روی می دهد. از سوی دیگر یادگیری و حافظه دارای مراحل مختلفی است؛ مرحله ی اول رمزگردانی ست که طی آن موضوع مورد یادگیری و برخی اطلاعات در نظام حافظه ذخیره می گردد. دومین مرحله اندوزش یا ذخیره سازی است و سومین و آخرین مرحله نیز بازیابی است که در آن، اطلاعات ذخیره شده در سیستم حافظه بازپس گرفته شده یا بیرون کشیده می شود. نگارنده کتاب حاضر را با محوریت موضوعی نظریه های حافظه و مراحل آن تدوین نموده و در آن به مطالبی در زمینه ی ساختار حافظه، انباره های کوتاه مدت و بلند مدت، دیدگاه پردازش حافظه، نظریه های فراموشی، حافظه ی ناآشکار، یاد زدودگی، حافظه ی روزمره و سرگذشتی، فنون یادیار و… اشاره کرده است.