کاربرد روش های تحقیق در حوزه ی علوم انسانی و تربیتی از گذشته های دور همواره مد نظر دانشمندان بوده است، اما زمان پیدایش علمی این کاربرد از آغاز قرن بیستم به بعد است. هشتاد سال اخیر را می توان فصلی دگرگون ساز، در ایجاد بنیادهای نوین تحقیقات و کاربرد آن ها در حوزه های علوم انسانی و تربیتی تلقی کرد، چرا که در طی این مدت، در علوم انسانی و تربیتی تحقیقات وسیع و دامنه داری آغاز شد و به سرعت گسترش یافت. فراوانی و اهمیت مطالب و مفاهیم در زمینه های مختلف علوم انسانی و تربیتی باعث شده است تا مولف در این کتاب به اختصار به شناساندن اصول و روش های علمی تحقیق بپردازد و محققان را در رسیدن به حقیقت مسائل و مطالب علمی و تصمیم گیری منطقی و عقلانی یاری دهد. مطالب کتاب حاضر برای پنجمین بار ویرایش شده است. در ویرایش جدید علاوه بر مطالب قبلی، فصل جدیدی تحت عنوان “تفاوت ها و تشابهات تحقیقات کمی و کیفی” درج گردیده است. هم چنین پاره ای اضافات تکمیلی فراهم آمده که از آن جمله است: تبیین و توضیح نوع بندی تحقیقات. افزون بر این فهرست کتاب های معرفی شده ی مرتبط با مباحث تحقیق که در چاپ های نخستین، حدود بیست عنوان بوده در این ویرایش به حدود 300 عنوان رسیده است. موضوعات دیگر کتاب عبارت اند از: آموزش عالی و رابطه ی آن با تحقیق، هدف های ویژه ی آموزش عالی، تحقیق علمی، انتخاب و موضوع تحقیق، روش های تحقیق، عدم کنترل عوامل ناخواسته و کاهش روایی در تحقیقات تجربی، انواع طرح های تحقیق تجربی، نمونه گیری و چگونگی آن در تحقیقات علوم انسانی، روش های جمع آوری اطلاعات، شیوه ی تهیه و نوشتن رساله یا پایان نامه ی تحصیلی، و چگونگی ارزیابی مقالات، گزارش ها و رسالات تحقیقی.