جهان اسلام در نیمة سدة نوزده میلادی با معضلی سخت، روبه رو شد. این معضل عبارت از تمدن جوان و پویای غرب بود که سرشار از زندگی، پویایی و نیروی رشد و سیطره بود. این تمدن، نمادی از عواملی بود که در گذشته شکل پذیرفتند و در زمان مناسب ظهور یافتند. جهان اسلام می توانست در برابر این معضل شگرف سه موضع اتخاذ کند. موضع نخست، موضع منفی بود؛ بدین معنا که اسلام یکسره این تمدن را رد کند. در موضع دوم، اسلام می بایست تمام این تمدن مادی و ماشینی را به تمام و کمال بپذیرد؛ و موضع سوم که واقع نگری و عملگرایی به دستاوردهای تمدن غرب است بهترین موضع برای جهان اسلام خواهد بود؛ چرا که بدین طریق می تواند سیطرة غرب را به چالش کشیده و با قدرت بر شالودة فلسفه ای ویژه دربارة زندگی و دعوتی جهانی برای بشر، استوار باشد. نگارنده در کتاب حاضر، رویارویی اسلام گرایی و غرب گرایی را مورد تحلیل قرار داده و در آن به مطالعة عوامل تنش های فرهنگی، فکری و سیاسی در کشورهای اسلامی پرداخته است. همچنین در کتاب راه کارهای درست و واقع بینانة رویارویی اسلام گرایی با غرب گرایی ارائه شده است.