کتاب حاضر مهم ترین و مشهورترین اثر کاشف شیرازی از نویسندگان قرن یازدهم است و یادگاری است از نثرهای ادبی و اخلاقی عصر صفوی این اثر در شمار آثاری است که در عصر صفوی به تقلید از گلستان و نثر سعدی پدید آمده. اثر حاضر یادگاری از دوران آموزشی قدیم و بخشی از حافظه و پیشینه آموزشی و تربیتی ما به شمار می رود و در دوره هایی از نظام مکتب خانه ای قدیم ایران به عنوان کتاب درسی تعلیم و تدریس شده است. سراج المنیر کتابی واعظانه نیز به شمار می آید. آمیزه ای از وجه دینی و اخلاقی و ادبی. از این رو دقیقاً منطبق است با اسلوب مجلس قدیم. هر باب مجلسی است کوتاه که با نکته ای اخلاقی و تربیتی با استناد به آیات و اخبار و اقوال آغاز می گردد و با حکایتی سازگار با موضوع و زیبا پایان می یابد.