ضمان قهری یا مسئولیت مدنی از جمله مهم ترین و بحث برانگیزترین مباحث علم حقوق است. در کتاب حاضر تلاش شده تا با تبیین مفهوم ضمان در فقه و تطبیق آن بر مفهوم مسئولیت مدنی در حقوق، تا حد امکان قواعد کلی باب ضمان با توجه به مقررات قانون مدنی و قانون مسئولیت مدنی ترسیم گردد و نهادهایی که در کلام حقوقدانان به عنوان استثناء بر باب کلی ضمان مطرح شده، با قواعد عمومی این باب تحلیل و توجیه گردند.