کتاب «ظرفیت های تمدنی علم کلام»، حاصل گفت وگوهایی با «محمدتقی سبحانی» است که با هدف بازخوانی
«ظرفیت های تمدنیِ» «دانش کلام» صورت گرفته و حاصل آن ارائه یک دستگاه منسجم فکری است که نه تنها ناظر به نسبت کلام و تمدن است؛ بلکه نسبت میان این دو و سایر دانش ها را در قالب یک «طبقه بندی نوین» دانشی نشان می دهد؛ طبقه بندی ای که در آن «مطالعات تمدنی» در نظام دانش ها، «جایگاهی اختصاصی» یافته و با کلام پیوندی درونی و عمیق پیدا کرده است. در این گفت وگوها «دانش کلام»، دانشی منفعل و پاسخگو نیست؛ بلکه کلام به مثابه دانشی فعال و برخوردار از سهم بنیادین در تأسیس تمدن نوین اسلامی تلقی می شود. از این منظر، رویکرد تمدنی به دین و تبیین دستگاه مند آموزه های دینی از قبیل «ظرفیت های عامِ» علم کلام در مطالعات تمدنی و تمدن سازی است و معرفت شناسی، دین شناسی، نظامِ فاعلیت، تکلیف، فلسفه بعثت انبیا، امامت و ولایت، و انسان شناسی نیز از جمله «ظرفیت های خاص» ِ علم کلام تعریف و ترسیم شده است.