نویسنده پس از گزارش کوتاهی از زندگی عزیز نسفی و اوضاع اجتماعی و سیاسی عصر وی دو مولفه مهم دیدگاه فلسفی ـ عرفانی عزیزالدین نسفی، یعنی((هستی شناسی)) و ((معرفت شناسی)) او را تبیین می کند .وی سپس وارد حوزه تصوف نسفی می شود و شمه ای در باب هدف غایی و طریقت صوفی شرح می دهد .در بخشی از کتاب تجارب روحانی و رویت هایی که برای عرفا حاصل می شود برسی شده و در پایان دیدگاه نسفی در باره انسان کامل، جایگاه او در نظام آفرینش و رابطه نبوت و ولایت به دست داده شده است .