فرض جامعة علمی بر این است که دانشمندان، هدفی را در علم دنبال می‌کنند و در پی تولید انواع خاصی از نظریه‌ها هستند. این هدف با دست‌یابی به نظریه‌های تبیین‌گر صادق، یا تولید نظریه‌های سودمند و یا ارائة نظریه‌های پیش‌بینی کننده حاصل می‌شود. نگارنده در کتاب حاضر به آن دسته از مکتب‌های فلسفی در حوزة فلسفة علم پرداخته که درصدد تبیین علم بر اساس عوامل درونی هستند. در تبیین علم بر اساس عوامل درونی، بر عواملی همچون نظریه‌ها و ارتباط آن‌ها با شواهد و قرائن تأکید می‌شود. مباحث کتاب در پنج فصل با عناوین: «تجربه‌گرایی»، «خردگرایی انتقادی»، «ناخرد گرایی»، «طبیعت گرایی دستوری» و «کثرت گرایی روش‌شناختی» تدوین شده است.