مولف در این کتاب، ابتدا درباره نفس انسان و قوا و غرایز او سخن می گوید و هر یک از فضایل اخلاقی را به یکی از قوای نفس و هر یک از رذایل اخلاقی را به غریزه ای مرتبط می سازد، آن گاه به شناساندن هر یک از فضایل و رذایل قوا می پردازد، سپس با آیات و روایات ، تعالیم شرع مقدس اسلام را بر می شمارد و سرانجام راه معالجه و درمان هر رذیلتی را به شیوه ای حکیمانه بیان می کند.