در کتاب حاضر، به دومین دورة تاریخی و شکل‌گیری دولت استبداد پادشاهی و نحوة بازیگری ایرانیان در آن دوره پرداخته شده است. موضوع اصلی تحقیق حاضر، اثبات نقش کلیدی ناامنی پایدار در پیدایش و باز تولید دولت‌های استبدادی و بررسی آثار مخرب و بازدارندة آن در تکامل حیات اجتماعی سیاسی و فرهنگی جامعة ایران است. مطالب در شش فصل اصلی: «پیش ‌زمینه‌های شکل‌گیری دولت در ایران»، «چگونگی تکوین دولت در ایران»، «نخستین دولت‌های متمرکز و خودکامه»، «عوامل تداوم بخشی استبداد در ایران»، «کنش‌های تدافعی و آسیب‌های استبدادزدگی»، «استبداد عامل رکود یا رونق اقتصادی؟» تنظیم شده است.