“جواهر مشکل گشا” داستانی است از کلیله و دمنه و آن روایتی است از کلاغی که پس از تولد هریک از جوجه هایش، چندی نمی گذرد که آن ها را طعمۀ مار می بیند. کلاغ تصمیم می گیرد تا برای این کار چاره ای بیندیشد، بنابراین از شغالی که در همسایگی اش زندگی می کند، کمک می گیرد. شغال می گوید: چارۀ کار این است که جواهری را از یکی از ساکنان روستا بدزدی و در حالی که آن ها رد تو را می گیرند، در همان حال آن را جلوی لانۀ مار بیندازی، تا بدین ترتیب مردم روستا برای حفظ جانشان مار را بکشند. بدین ترتیب هم مار می میرد و هم تو به آرزویت می رسی. کلاغ نیز با انجام این کار از مار انتقام می گیرد. مجموعۀ حاضر حاوی 13 داستان بازنویسی شده از کلیله و دمنه است که “جواهر مشکل گشا” یکی از آن هاست. برخی دیگر از داستان های کتاب عبارت است از: آرزو؛ خشم ماه؛ شب و ستاره و دزد؛ درخت دروغ گو؛ دزد و دیو؛ وفای به عهد؛ و خر ساده.