کتاب «مبانی اخلاق در آیات و روایات»، نمونه ای است از طرح مبانی اخلاقی توسط «علامه طهرانی» که در زمینه تفسیر آیات قرآن و سایر متون دینی در مناسبت های مختلف، ایراد شده است. در جلد نخست از این کتاب به مباحث «بصیرت انسان عالم نسبت به جاهل»، «اهمیت حفظ احترام مؤمنین»، «آثار تأسی و اقتدا به رسول خدا (ص)»، «کیفیت انفاق و کمک غیرمالی»، «فلسفه دعا و شرایط استجابت»، «حرمت اعانت بر گناه و ظلم» و… پرداخته شده است.