کتاب حاضر، مجموعه مقاله ها و یادداشت های پراکنده صمد بهرنگی است که در روزنامه ها و مجله های مختلف چاپ شده است، غیر از چندتایی که برای بار نخست است که چاپ می شود. همه مقاله ها به ویژه مقاله های تاریخی، شناخت جهان و … نموداری از ذهن منطقی و تحلیل گر اوست. او که در قصه نویسی برای کودکان از حد متعارف پا فراتر گذاشت و سنت های کهنه را شکست در این مقاله ها نشان می دهد که چه استعداد شگرفی داشته در گفتن مطالب سنگین با بیانی بسیار سهل و ساده.