نظریة فیلم معاصر هنگامی به وجود آمد که از سفسطة ناتورالیستی نظریة فیلم کلاسیک جدا شد و هنگامی که از الگوهای دیداری (شناخت، دریافت، روان شناسی)؛ نظریه های زبان حرکت کرد؛ یعنی زمانی که فیلم را یک زبان دلالت زا شمرد نه ابزاری برای بازآفرینی مکانیکی، و این نقطة عزیمت اولیه قطعا حاصل برخورد روانکاوی، نشانه شناسی و مارکسیسم است. تداخل این سه نظریه هم در دهة 1960 باعث ظهور نشانه شناسی فیلم به عنوان نخستین مدخل نظریة فیلم معاصر شد. پرسش اولیة نظریه فیلم معاصر این بود که مولفه ها روی ضمیمه های خاص فیلم که آن را از دیگر فرم های هنری دلالت زا (رمان، نمایش نامه و…) متمایز می کند چیست؟ پاسخ این پرسش و در مواردی طرح پرسش های تازه در برابر آن، مهم ترین و پایدارترین پروژة نظریة فیلم معاصر در چهار دهة اخیر بوده است. مقالات این شمارة «ارغنون» کوششی است برای معرفی تنوع دیدگاه های مختلف موجود در نظریة فیلم معاصر.