این مجموعه در سه بخش تدوین شده است .بخش نخست، متضمن دو مقاله است که در آن ویژگی‌های جامعه ایران در طول تاریخ و مقایسه آن با جامعه غربی بیان شده است .در بخش دوم، ضمن اشاره به تاریخچه تکوین نظریات توسعه سیاسی، این نظریات بر اساس تجربه‌های تاریخی و عملی کشورهای مختلف ارزیابی می‌شود و در پی آن مسائل عملی و نظری توسعه ی کشورهای صادرکننده نفت و وابستگی‌های متقابل این کشور با جهان بررسی می‌گردد .در بخش سوم مقالاتی درباره مسائل روش‌شناختی علم گرد آمده و ضمن آن نظریه ((توماس کون)) و ((پوپر)) بر اساس دیدگاه‌های مختلف تبیین شده است.