با تاملات فلسفی، بهتر می توان به عظمت هستی پی برد. در این مساله نیز تردیدی نیست که انسان هراندازه به عظمت هستی راه پیدا کند به همان اندازه به عجز و حقارت خود نسبت به عظمت هستی واقف می گردد. در این نوع ادراک است که فیلسوف با گونه ای از حیرت و اضطراب روبه رو می شود و از سر دردمندی به نیایش می پردازد. دردمندی و آشفتگی اساس نیایش است و هیچ گونه دردمندی و آشفتگی نیست که با دردمندی و آشفتگی حاصل از راز هستی برابر باشد. بر این اساس می توان گفت که اهل فکر و تامل، بیش از سایر مردم با دعا و نیایش آشنایی دارند. کتاب حاضر مجموعه ای از مقالات فلسفی و کلامی است که در زمان های مختلف و به مناسبت های گوناگون نوشته شده است. برخی از این مقالات در جمله ها و جراید کشور انتشار یافته و برخی دیگر به صورت مقدمه بر برخی از کتاب های فلسفی و عرفانی به رشتۀ تحریر درآمده است. شماری اندک از این مقالات نیز برای دایره المعارف بزرگ اسلامی نوشته شده و در ردیف مداخل آن کتاب به چاپ رسیده است.