در فضای پرتنش ماه بهمن و اسفند سال 1357، عده ای از روحانیون، که در شکل گیری و پیروزی انقلاب نقش داشتند، برای پیشبرد آرمان های انقلاب در برابر احزاب جدید، صلاح در تشکیل و تاسیس حزب دیدند. در این راستا عده ای از روحانیون ظاهرا با هدف فعالیت تشکیلاتی، حزبی موسوم به «حزب جمهوری اسلامی خلق مسلمان» را تحت نظارت و حمایت آیت الله شریعت مداری در تاریخ 23 اسفند 1357 تاسیس کردند. پایگاه اصلی این حزب، استان آذربایجان و به ویژه شهر تبریز بود. اما بعدها عملکرد این حزب با نفوذ عوامل ساواک و جاه طلب از اهداف اولیه فاصله گرفت و باعث استعفای دسته جمعی هیات موسس آن گردید. دومین مجلد از مجموعة «جریان شناسی احزاب سیاسی ایران» به معرفی حزب خلق مسلمان ایران ـ از ظهور تا سقوط ـ اختصاص دارد و این عناوین را شامل می شود: پیشینة آیت الله شریعتمداری؛ تاسیس حزب خلق مسلمان؛ و نگاهی به روابط حزب با آمریکایی ها.