هزار و یک شب مجموعه‌ای از داستان‌های افسانه‌ای قدیمی عربی، ایرانی و هندی است که به زبان‌های متعددی منتشر شده است. داستان‌های کتاب دارای محتوای بسیاری از جمله طنز، تعالیم اخلاقی، آداب و سنن ملل مختلف، مشکلات اجتماعی، مسافرت و سماجت و… است. بیشتر ماجراهای کتاب در بغداد و ایران می‌گذرد. داستان‌های آن دارای ریشة ایرانی است که تحت تاثیر آثار هندی و عربی تدوین شده است. کتاب هزار و یک شب در سال 1280 هجری قمری، در زمان محمدشاه به دست «عبدالطیف طسوجی» به فارسی ترجمه شد و «میرزا محمدعلی سروش اصفهانی» اشعاری به فارسی برای داستان‌های آن سروده، که تا زمان ناصرالدین شاه ادامه داشته است، نسخة کنونی فارسی را عبدالطیف طسوجی در زمان محمدشاه و پسرش ناصرالدین شاه به فارسی درآورد و به چاپ سنگی رسید. نخستین ترجمة هزار و یک شب به زبان‌های اروپایی در قرن شانزدهم میلادی به دست «آنتوان گالان» به فرانسوی درآمد و در سال 1704 میلادی منتشر شد.